|
Jan waas: 1946-2021
Op 25 januari is Jan Waas overleden. Daarmee is niet alleen een mens van
ons weg, een erg goed mens, een
‘mezeg tov’, maar ook een instituut. Want Jan was in zijn eentje een
muzikaal kenniscentrum. Niet alleen bezat hij twee wanden
grammofoonplaten, CD’s, minidisks, cassettes en bladmuziek, in zijn
hoofd zat een schat aan kennis van volksmuziek, folkmuziek, joodse
muziek. Jiddisj, Sefardisch, Israëlisch. Hij had een geheugen voor
muziek. Hij wist wie in Nederland welke platen in huis had. Hij kon voor
menige band hun eerste opname tevoorschijn toveren, die ze zelf niet
meer hadden. Hij wist verbanden te leggen, van melodieën en teksten die
door het ene volk van het andere opgepikt werden.
Toen ik hem vertelde
dat ik mijn kinderen het zestiende-eeuwse strijdlied Merck toch hoe
sterk van Valerius voorzong, nam hij een bandje voor me op met acht
versies ervan, gevolgd door het Engelse liefdesliedje waar de melodie
vandaan kwam.
Jiddisj toneel
Jan was jarenlang een actief deelnemer
aan de ‘Jidisjer kraiz’ in Amsterdam. Ook trad hij met ons op in door
Willy Brill geregisseerde stukken en leesvoorstellingen; zie de foto op
de homepage en een
filmpje, waarin hij een gedicht van Abraham Sutzkever voordraagt.
Klik hier.
Dit filmpje is ook onderaan de webpagina te zien: Sutzkever gedichten in
het Van Ostade.
In het dagelijks leven was hij leraar
Engels op verschillende scholen. Als zoveelste generatie Amsterdamse
jood had hij leerlingen van alle mogelijke achtergronden in de klas, van
Moos tot Mo. Leerlingen die klas na klas werden getrakteerd op zijn
onbedwingbare lust tot moppen tappen. Over zijn achternaam (Waas is de
West-Jiddisje uitspraak van
װײַס ) had
hij de anekdote dat bij de naamgeving zijn voorouder de vraag van de
ambtenaar had beantwoord met “Waasfiel?”: “Weet-ik-veel?”.
Jan heeft
jarenlang een radioprogramma gehad op radio Diemen over volksmuziek en
aanverwante genres. De laatste jaren vroeg hij zich wel af wat er met
zijn onschatbare verzameling zou gebeuren. Het leek erop dat niemand,
ook geen instelling, de hele collectie zou willen overnemen. Dat zou
eeuwig zonde zijn van een verzameling van internationaal niveau.
Jan
laat een innig geliefde familie achter: zijn vrouw Lidy, zijn zoons
Joost en Bas met twee schoondochters en vier kleinkinderen. Justus van
de Kamp
|
